Op de fiets naar kunstruimte Nieuw Dakota in Amster­dam waagde ik me aan de podcast How to Save a Pla­net. Niet te doen natuurlijk. lk hoorde Christine Nieves Rodri­guez uit Puerto Rico vertellen dat ze orkaan Maria had overleefd door zich met haar man, zijn neef, hun hond en kat op te sluiten in de badkamer.

Een paar dagen eerder had ik mijn man gesuggereerd dat hij een noodpakket voor ons moest gaan kopen. Hij wilde niet. Hij had een column gelezen van een man die al een paar jaar geleden een fies wa­ter in huis had gehaald en die fies was nog steeds dicht. Onzinnig ar­gument. Alsof je geen gordel om­doet omdat je nog nooit veronge­lukt bent. 'Maar', zou mijn man nu zeggen, 'jij luistert podcasts op de fiets, dat is pas gevaarlijk.' Rodriguez had trouwens geen fies water bij zich in de badkamer, maar wijn.

De tentoonstelling in Nieuw Da­kota heet Never Let a Good Crisis Go to Waste. Die titel maakte me nieuwsgierig omdat dit natuurlijk het jaar van allerhande crises is. Het idee voor de tentoonstelling ontstond ook uit een soort crisis: een geannuleerde tentoonstelling, een lekkend dak en een hittegolf. Die crisis is zeker niet verspild. Het is een mooie tentoonstelling. Zo staan er keramieken emmers van Annelies Kamen op meerdere plek­ken onder het dak. Oat lekt nu zelfs als het niet regent - en is eigenlijk al gefikst, begrijp ik van directeur Ellis Kat.

Het videotweeluik van Paulien Oltheten draait om twee plekken met extreem weer. Of eigenlijk met 'extreem klimaat'. Links de opgedroogde rivier Zayandeh Rud in Isfahan (Iran), rechts de bevroren Wolga in Samara (Rusland). Olthe­ten observeert, zoals zij dat zo meesterlijk kan, menselijk gedrag. De opgedroogde rivier blijkt in ge­bruik als een soort nieuw stads­park. Een man en een vrouw staan er te badmintonnen, een man zoekt naar schelpjes. Een man op een bankje bidt of geniet van de zon, of allebei. Over de bevroren rivier rei­zen Russen met hovercrafts. Met hun boodschappentasjes in de han­den geklemd stappen ze het voer­tuig in en uit. 

Beide plekken zien er totaal onbe­woonbaar uit. En deze mensen ma­ken er toch maar wat van. Die veer­kracht heeft iets ontroerends, ook door het zichtbare geploeter en geklungel waarop Oltheten haar camera richt. Isfahan blijkt vol lastige hekjes te staan, waar mensen met handkarren, rolstoelen en kin­derwagens langs en over moeten manoeuvreren. In Samara is elke stap een glibberige aangelegen­heid en zijn de Russen dik ingepakt om de kou te doorstaan. Hoezo cri­sis? Dit is totaal alledaags. Mensen maken er toch maar iets van, zo lang het kan. Het is schitterend en het doet ook pijn om naar te kijken.

lk moest denken aan het diorama van kunstenaars Dominique Gonza­lez-Foerster en Joi Bittle dat ik een paar jaar geleden zag. Een ruw rood landschap, het leek Mars. Maar de installatie is gebaseerd op de droogste plekken op onze eigen planeet. Nu stel ik me voor dat in dat rode onaardse landschap twee mensen staan te badmintonnen. Misschien zijn het de allerlaatste mensen. Hopelijk hebben ze er een fies wijn bij. 

Paulien Oltheten (40)

Wat: To Those That Will, Ways Are Not Wanting, 2019
Waar: Nieuw Dakota, Amsterdam
Waarom: Deel van de tentoonstelling
Never Let a Good Crisis Go to Waste, t/m 18/12.